Οινόραμα 2008 – been there, done that, (almost) got the t-shirt

Η εκδήλωση:

Το Οινόραμα είναι ξεκάθαρα η μεγαλύτερη και σπουδαιότερη οινική έκθεση στην Ελλάδα, με ιστορία από το 1994 (αν δεν κάνω λάθος) περίπου την εποχή που πρωτο-βγήκε το ΕΥ και έγινε η πρώτη απονομή Χρυσών Σκούφων (προϊστορικά χρόνια λέμε). Γίνεται κάθε δύο χρόνια και συγκεντρώνει, εκτός από περίπου όλους τους οινοπαραγωγούς και εισαγωγείς, πολλές εταιρείες που εμπορεύονται εξοπλισμό οινοποίησης – εμφιάλωσης – ετικέτας κλπ. Έχει καθιερωθεί ως το ραντεβού του οινικού κόσμου της Ελλάδας κάθε δύο χρόνια.

Το μέρος:

Η έκθεση σταδιακά μεγαλώνει και πλέον έχει γιγαντωθεί. Με τις καλύτερες των προθέσεων αποκλείεται να δει κάποιος πάνω από 20% των εκθετών – τα περίπτερα έχουν φτάσει τα 350 (!) και πάλι έλειψε κόσμος.  Φέτος έγινε για πρώτη φορά στο MEC της Παιανίας κι εδώ αρχίζω να γκρινιάζω. Ο χώρος είναι μεγάλος και άνετος, αλλά αμφίβολα λειτουργικός. Κατ’ αρχήν υπάρχει πρόβλημα με το παρκάρισμα – εμείς καταλήξαμε σε κάτι χωράφια απέναντι. Η χαρτογράφηση των περιπτέρων είναι ελλειπής και λανθασμένη (π.χ. το Κτήμα Μιχαλάκη που έψαχνα δεν φαινόταν στους χάρτες). Δεν υπήρχε κάποιου είδους «διαδρομή» για τον επισκέπτη, απλώς τα περίπτερα έχουν τοποθετηθεί σε μια μακρυά (έως ατελείωτη) αίθουσα – ενδιαφέρον ότι όσα αφορούν εξοπλισμό ήταν σε διακριτό χώρο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται Τέλος, υπήρχαν μικρές ενδείξεις που έδιναν την εντύπωση της φτήνιας: π.χ. με την είσοδο παίρνεις τπ συλλεκτικό ποτηράκι σου, αλλά σου ξεκαθαρίζουν ότι αν έρθεις και δεύτερη μέρα, θα πρέπει να ξαναφέρεις το ποτήρι ( φάουλ) ενώ είχαν ξεμείνει και από σακούλες (δεύτερο φάουλ – ήταν και πρωί, φαντάσου τι θα γινόταν αργά το απόγευμα!).

Η ημέρα:

Επειδή «χρησιμοποιώ» αυτές τις εκθέσεις για να δοκιμάζω είτε παραγωγούς που δεν ξέρω είτε καινούργια κρασία ή, τέλος, κρασιά που έχω πολύ καιρό να δοκιμάσω, προτιμώ να έχω ελευθερία κινήσεων. Περισσότερο από τις πιθανές δημόσιες σχέσιες που κάνει κόσμος στις εκθέσεις εγώ πάω ως μελλοντικός καταναλωτής: διαλέγω ώρες που η έκθεση είναι περίπου άδεια. Και αυτή την φορά έτσι έγινε, πήγαμε Σάββατο πρωί, δοκιμάσαμε τα πάντα χωρίς να αργήσουμε και φύγαμε πριν πλακώσουν οι μεσημεριανές…ορδές. Παρόλα αυτά, να διευκρινίσω ότι ο κόσμος ήταν όμορφος και αρκετά άνετος, ακόμα και αν ο χώρος ήταν γεμάτος επαγγελματίες του….χώρου.

Οι δοκιμές και οι εντυπώσεις μου:

Πρώτη στάση όχι σε οινοποιό, αλλά σε…εκδότη. Στο stand του Αθηνοράματος πήραμε τον οδηγό Alpha Wine Guide 2008 σε ειδική τιμή, και πακέτο με το ένθετο του ΕΥ για το κρασί, που θα κυκλοφορήσει με το ερχόμενο τεύχος. Ωραία πράγματα! 🙂

Μετά, δοκίμασα για πρώτη φορά ένα οινοποιείο για το οποίο είχα διαβάσει πολλά αλλά δεν είχα πιει τίποτα, το Κτήμα Παπαγιάννη Κλαούντια. Μου άρεσε ο απλός και άμεσος τρόπος των ανθρώπων του και μου άρεσε επίσης κάτι που στην αρχή φάνηκε «ανάποδο»: ο ερυθρός και ο λευκός του κτήματος είναι πιο upper class κρασιά από τα μονοποικιλιακά τους. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την μόδα των ημερών, αλλά σε πλήρη αρμονία με ό,τι μπορεί να εννοείται ως μακροπρόθεσμο χτίσιμο brand recognition στο χώρο του κρασιού (και μπράβο τους). Δοκίμασα ωραία, αρωματική Μαλαγουζιά, καλοφτιαγμένο, έντιμο Λευκό (με προσεκτική χρήση του βαρελιού μόνο στο Chardonnay από τις ποικιλίες που περιλάμβανε – Ασύρτικο και Μαλαγουζιά συμπλήρωναν το χαρμάνι), φρέσκο, γενναιόδωρο και καλοκαιρινό Merlot, ιδανικό για να σερβίρεται δροσερό, και τελικά ένα Ερυθρό από Syrah, Merlot και Ξινόιμαυρο μοντέρνο, πληθωρικό, με ωραία οξύτητα και με πολύ καλή επίγευση. Όλη αυτή την ώρα συζητάγαμε με τον οινολόγο τους για επισκέψεις στο οινοποιείο τους – δεν θα πω πόσο δελεαστικός ήταν, θα πω απλώς ότι το καλοκαίρι θα σας έχω εκτενέστερη αναφορά. Το site τους είναι under construction.

Δίπλα ακριβώς ήταν το Κτήμα Ράπτη, τα κρασιά του οποίου ψάχνω να δοκιμάσω από τότε που μου άφησε απανωτά σχόλια για την αξία τους ο Καιρός (ναι, αυτός ο Καιρός). Μας σέρβιρε η ίδια η κα Ράπτη (πολύ ωραία και σεμνή παρουσία), και δοκιμάσαμε κατά σειρά το φρέσκο Αγιωργήτικο του 2006 (απλό και ευθύ κρασί, αλλά όχι κάτι ιδιαίτερο) και μετά το παλαιωμένο Νεμέα (ΟΠΑΠ) του 2004 – το βρήκα καλοφτιαγμένο και ισορροπημένο με ωραίες ταννίνες. Φτιαγμένο για φαγητό, από τον τύπο του κρασιού που ακόμα κι αν δεν σε ενθουσιάσει από την πρώτη γουλιά, όσο πίνεις ζητάς κι άλλο. Δοκιμάσαμε επίσης δύο χρονιές του Κοκκινόβραχου (Cabernet Sauvignon με Merlot) το 2004 και το 2005 – το δεύτερο δεν έχει βγει στην αγορά και είναι ακόμα έντονα ταννικό και δύσκολο, πιστεύω ότι θα έχει προλάβει να στρογγυλέψει πριν κυκλοφορήσει. Κι εδώ πιάσαμε κουβέντα για το οινοποιείο, όπως καταλαβαίνετε προβλέπονται εκδρομές στους επόμενους μήνες.

Δοκίμασα μετά να βρω τα νοτιοαφρικάνικα κρασιά του Βιβλία Χώρα, αλλά δεν τα είχαν στο περίπτερό τους και δεν κατάφερα να βγάλω άκρη με τις οδηγίες τους για το πού θα τα βρω. Έτσι, επόμενη στάση το Κτήμα Άλφα. Ήταν το μοναδικό stand που τόσο πρωί χρειάστηκε να σπρώξω και να σπρωχτώ για να δοκιμάσω. Ήπια ένα εκρηκτικών αρωμάτων Sauvignon Blanc (χωρίς βαρέλι), ένα πολύ νόστιμο και τραγανό Ξινόμαυρο, ένα Syrah καλοφτιαγμένο, με όλα τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας, και τέλος το ίδιο το Κτήμα, το οποίο είναι πολύ ωραίο, πλούσιο κρασί, με βάθος και επίγευση. Μου άρεσε ιδιαίτερα το πόσο αντιπροσωπευτικά της ποικιλίας ήταν τα μονοποικιλιακά τους. Παραμένει μεγάλο θέμα η κοστολόγηση (βλ. και σχετικές αναφορές εδώ και εδώ), ενώ ήταν το μόνο περίπτερο στο οποίο ψυχανεμίστηκα ένα τουπέ στην ατμόσφαιρα. Ακόμα και το όνομα, μου φαίνεται τόσο παιχνίδι του marketing, και μάλιστα με όρους Νέου Κόσμου, που…Oh, well. Τα κρασιά πάντως είναι καλά έως πολύ καλά, και τονίζουν τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας από την οποία προέρχονται. Στο διαδίκτυο το Κτήμα βρίσκεται εδώ.

Το Κτήμα Παλυβού ήταν η επόμενη στάση μας, με δοκιμές στο Ροζέ (ορεκτικό, αλλά μου φάνηκε «λιγνό», χωρίς βάθος), το απλό Αγιωργήτικο (φρέσκο, κεφάτο και γλυκόπιοτο), και το ίδιο το Κτήμα (ΟΠΑΠ Νεμέα, γεμάτο, με ωραίο σώμα και καλοφτιαγμένες ταννίνες, πολύ καλό). Δεν πέρασα και την σειρά Terra Leone, γιατί δεν θα τα άντεχα όλα, αλλά ανανεώσαμε το ραντεβού για όταν με το καλό γίνει εκείνη η εκδρομή στη Νεμέα (εδώ το site).

Σβέλτο πέρασμα από το Κτήμα Δρυόπη για το Ροζέ τους και μόνο: ελκυστική μύτη, ωραία οξύτητα, αστραφτερό κρασί, φτιαγμένο για ελληνικό καλοκαιράκι δίπλα σε μεζέδες, υπαίθριο μπάρμπεκιου ή  καλομαγειρεμένα λαδερά. Προβλέπω best seller – και δικαίως!

Το Κτήμα Αβαντίς (το site εδώ) ήταν από τους βασικούς μου στόχους στην έκθεση. Ο ίδιος ο Απόστολος ο Μούντριχας ήταν στο σερβίρισμα, με ένα λευκό t-shirt, πλαισιωμένος από την γλυκύτατη κυρία που (πιθανολογώ εδώ) έδωσε το όνομά της στο καινούργιο Gewürztraminer του Κτήματος, το Λένγκα. Δυστυχώς, το νέο αυτό κρασί είχε ήδη τελειώσει από το περίπτερο και μείναμε με την επιθυμία. Έτερος οινολόγος που βρισκόταν στο περίπτερο, νεαρός, εξίσου χαλαρός και εντελώς ακομπλεξάριστος, μας οδήγησε στις δοκιμές μας. Το ροζέ και το Sauvignon Blanc του κτήματος τα ξέρω καλά, ήθελα να δω σερί τα τρία Syrah-based κρασιά του. Το Syrah 2006 είναι ακόμα νεανικό, καλοφτιαγμένο και με εξαιρετικές ταννίνες, αλλά επιθετικό στο στόμα, πλούσιο αλλά και αυστηρό. Πιστεύω ότι ο χρόνος θα του κάνει καλό. Μετά δοκιμάσαμε τον Άγιο Χρόνο του 2005, ένα μείγμα Syrah – Viognier, σαν αυτά που συνηθίζονται στον βόρειο Ροδανό, οινοποιημένα μαζί (έχει σημασία αυτό). Ήταν ένα απολαυστικό κρασί, μαλακό και ευγενικό, με απολαυστική μύτη και επίγευση, ένα ηδονικό κρασί. Και μετά ήρθε το Syrah Collection 2005, το οποίο ήταν σκέτη απόλαυση, με φίνα αρώματα, πλούτο και μακρά επίγευση. Ο Μελίτης με τον οποίο κλείσαμε πέρασε σχεδόν απαρατήρητος μετά από αυτό.

Εκεί κάνω το τόλμημα: περνώντας δίπλα από το περίπτερο της Achaia Clauss, αποφασίζω να δοκιμάσω μετά από πολύ καιρό τις εμφιαλώσεις τους. Η εταιρεία που συνδέθηκε με την Demestica προσπαθεί να μπει σε εποχή αλλαγών, αλλά φαίνεται πώς αυτό δεν έχει περάσει στο εμπορικό τμήμα: διαφορετικά δεν καταλαβαίνω γιατί με σερβίρανε δύο ωραιότατοι κορίτσαροι, ευγενέστατες, με τέλειες γάμπες και ελκυστικά τατουάζ πάνω σε αυτές, αλλά χωρίς την παραμικρή γνώση για τα κρασιά που υποτίθεται πως παρουσιάζανε. Κρίμα την προσπάθεια. Επί της ουσίας, ο λευκός Πέλοπας δεν μου είπε τίποτα, το Φιλάμπελο (ΟΠΑΠ Πάτρα) είναι γευστικό αλλά απέχει πολύ από το Ασπρολίθι του Ρούβαλη, ο ερυθρός Πέλοπας ήταν οριακά μέτριος, και οι παλαιωμένες Μαυροδάφνες (reserve 10 ετών και grand reserve 28 ετών) καλοφτιαγμένες, αλλά χωρίς την συγκέντρωση αρωμάτων και γεύσεων που θα περίμενα. Από την γκρίνια μου σώζεται το Chateau Clauss, στιβαρό και πλούσιο, ρουστίκ αλλά σίγουρα αξιόλογο κρασί. Γενικά, οι εμφιαλώσεις που εμπεριέχουν ξηρή Μαυροδάφνη μου αρέσουν πολύ.

Πρακτικά είχαμε τελειώσει, γιατί δεν κατάφερα να εντοπίσω το Κτήμα Μιχαλάκη πουθενά στο χάρτη της έκθεσης. Το κτήμα δεν το ήξερα, αλλά κέρδισε πρόσφατα (Οκτώβριος 2007) το White Regional Trophy στο Decanter World Wine Awards κι αυτό με είχε κάνει να το ψάχνω. Φυσικά, η βόλτα ανάμεσα στα περίπτερα άξιζε μόνο και μόνο για το στήσιμο μερικών. Πανέμορφο περίπτερο ο Αίολος, ελκυστικότατο το Deals, αφαιρετικό και ανοιχτό προς τον κόσμο του Σκούρα, κλασσικός πειρασμός του Ανθίδη, ενδιαφέρον και προκλητικό νεότερων εισαγωγέων όπως της Royal Wine. Η έκθεση είχε κάτι για όλους.

Και τότε, όλως τυχαίως, πετυχαίνω το περίπτερο του Μιχαλάκη. Πίσω από τον πάγκο ένα παλληκάρι ωραιότατο σαν παρουσία και ευγενέστατο, αλλά αυστηρό και με φάτσα που σου φέρνει στο μυαλό κουμπουροφόρους Κρητίκαρους και μπαλωθιές. Ταιριαστό, ναι; Δοκίμασα το Λευκό του Κτήματος, το βρήκα αρωματικότατο και πολύ καλοφτιαγμένο. Το Merlot ήταν σχετικά απλό, όχι απόλυτα αντιπροσωπευτικό της ποικιλίας (λογικό, αφού μεγάλωσε στο κλίμα της Κρήτης), ενώ ο Ερυθρός του κτήματος, από Syrah και Μανδηλαριά, είναι εύγεστος και ελκυστικός, με ωραίο βαθύ χρώμα αλλά κάπως άστοχες ταννίνες. Δεν άντεξα να δοκιμάσω και το Cabernet Sauvignon, παρότι έχει εξαιρετική φήμη, καθώς αν μετρήσετε όλες τις ετικέτες που περάσαν από το ποτήρι θα διαπιστώσετε ότι ήδη είχα φτάσει στα όρια μου. Πάντως, για τον Μιχαλάκη ρώτησα και τα κρασιά τους είναι διαθέσιμα στον Ανθίδη.

Τι συγκράτησα:

Έφυγα ευτυχής και πλήρης γεύσεων, έχοντας πιάσει ψιλή κουβέντα στους περισσότερους πάγκους και βλέποντας κάτι που πριν από κάποια χρόνια, όταν ξεκινούσε το Οινόραμα, έλειπε: άποψη. Πολλοί Έλληνες παραγωγοί έχουν πλέον άποψη, και ξέρουν και πώς να την υποστηρίξουν και σε τι είδους (συμβατούς με την άποψή τους) καταναλωτές απευθύνονται. Τα ελληνικά κρασιά είναι όλο και πιο καλοφτιαγμένα, ενώ οι γηγενείς ποικιλίες μας έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται ως ναυαρχίδες και όχι οι μούτσοι του πληρώματος. Μόνο ως θετικό μπορώ να το χαρακτηρίσω αυτό. Επίσης αρχίζει δειλά – δειλά να περνάει η ιδέα του cru με τις εμφιαλώσεις από επιλεγμένους αμπελώνες στις οποίες προχωράνε από δική τους πρωτοβουλία διάφοροι παραγωγοί – θεωρώ ότι αν προσεχθεί να «συνδεθούν» η εικόνα των σπέσιαλ εμφιαλώσεων με την τοπικότητα και τα ΟΠΑΠ θα είμαστε σε καλό δρόμο για αναγνώριση συγκεκριμένων crus. Τέλος, το κοινό και ο κόσμος της έκθεσης μου αρέσαν πολύ, γύρω μου ήταν χαρωπές φάτσες και όλοι έδειχναν υποψιασμένοι για βασικές έννοιες του κρασιού (υπέροχο φωτο-ρεπορτάζ – και όχι μόνο – εδώ). Η γιγάντωση της έκθεσης είναι ένα θέμα, αλλά πιστεύω ότι το 2010 θα πάω δύο μέρες για να καταφέρω να ολοκληρώσω την βόλτα μου.

ΥΓ: Το “almost got the t-shirt” του τίτλου είναι ακριβές – υπήρχε gift shop με ποδιές και τέτοια. Να πω ότι δεν με ξένισε, θα πω ψέματα, και παρά την πρωταπριλιά λέω να το αποφύγω. Και εις άλλα με υγεία! 🙂